در دنیای وب، سازماندهی و دستهبندی محتوا از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از ابزارهای کلیدی در این زمینه، ساب دامین است. ساب دامینها به عنوان زیرمجموعههایی از دامنه اصلی، این امکان را فراهم میکنند که بخشهای مختلف یک وبسایت به صورت مجزا و منظم مدیریت شوند. با استفاده از ساب دامینها، میتوان به راحتی محتوای متفاوتی را تحت یک دامنه واحد ارائه داد، بدون اینکه نیاز به ایجاد دامنههای جدید باشد.
این ویژگی نه تنها به کاربران کمک میکند تا به سرعت به اطلاعات مورد نظر خود دسترسی پیدا کنند، بلکه برای مدیران وبسایتها نیز ابزاری کارآمد در جهت بهبود تجربه کاربری و بهینهسازی موتورهای جستجو (SEO) به شمار میآید. در مقاله امروز نجوانت، به بررسی دقیقتر مفهوم ساب دامین و کاربردهای آن خواهیم پرداخت.
Sub Domain چیست؟
لینک ساب چیست؟ ساب دامین (Subdomain) یک زیرمجموعه از دامنه اصلی است که به عنوان یک بخش جداگانه از وبسایت عمل میکند. ساب دامینها معمولا برای سازماندهی محتوا یا خدمات مختلف در یک وبسایت استفاده میشوند و به راحتی میتوانند به کاربران کمک کنند تا به بخشهای خاصی از سایت دسترسی پیدا کنند.
به عنوان مثال، اگر دامنه اصلی شما example.com باشد، میتوانید ساب دامینهایی مانند blog.example.com یا shop.example.com داشته باشید. هر یک از این ساب دامینها میتوانند محتوای متفاوتی را ارائه دهند و به طور مستقل از دامنه اصلی عمل کنند.
اصولا هر دامین، از دو بخش تشکیل میشود: دامین سطح بالا (TLD) که همان اکستنشن باشد؛ مانند .com یا org.. از طرف دیگر، دامنه سطح ثانویه (SLD)، بخش یونیک نام دامنه است که اغلب نام برند یا کسب و کار را دربر میگیرد. در مثال google.com، قسمت com همان TLD است و قسمت google، بخش SLD به حساب میآید.
Subdomain همان چیزی است که قبل از SLD قرار میگیرد. رایجترین زیردامنه، www یا مخفف World Wide Web است. ساب دامین www به حدی رایج است که اکثر وب مسترها، این زیردامنه را برای دامینهای جدید خریداری میکنند. ساب دامینها اغلب برای جداسازی یک بخش وبسایت از سایر قسمتها به کار میروند. مثلا translate.google.com مربوط به گوگل ترنسلیت است و docs.google.com به گوگل داکز اشاره دارد. زمانی که کل نام دامنه را به همراه زیردامنه، با یک پروتکل در ابتدای آنها (HTTP یا HTTPS برای وبسایتها) ترکیب کنیم و یک مسیر فایل دلخواه در انتهای آن قرار بدهیم، یک URL کامل خواهیم داشت.
کاربرد ساب دامین
زیردامنه به بازدیدکننده کمک میکند تا به سادگی بتواند عملکرد قسمتهای مختلف سایت را ببیند. به علاوه، کاربران میتوانند راحتتر در سایت جستجو کنند و به بخش موردنظر خود برسند.
برای درک بهتر، فرض کنید میخواهید یک مهمانی بگیرید و باید به مهمانها آدرس بدهید. TLD نام شهری است که شما در آن زندگی میکنید و SLD شماره و نام خیابان شماست. اگر ساکن آپارتمان هستید، باید آدرس دقیقتری بدهید تا مهمانان بتوانند شما را پیدا کنند. شماره پلاک، به نوعی مانند Subdomain شما عمل میکند؛ یعنی بخشی از یک ساختمان بزرگتر که محل زندگی شما را دربر میگیرد. اگر قصد داشته باشید عملکردهای بیشتری به سایت خود اضافه کنید (هرچیزی میتواند باشد، سایت فروشگاهی، تالار گفتگو یا بلاگ)، باید ساب دامینهای متعددی به کار بگیرید تا عملکردهای مختلف از وبسایت اصلی جدا شوند.
میتوانید با استفاده از زیردامنهها، محتوای لوکالیزه تولید کنید. برای مثال، اگر یک رستوران زنجیرهای دارید که شعبههای مختلفی در سراسر ایران دارد، مشتریان شما برای مشاهده اطلاعات کلی به سایت www.restaurant.com مراجعه خواهند کرد. اما در صورتی که مشتریان خاص تهران قصد داشته باشند دیتای مربوط به خدمات شما در محل زندگی خود را ببینند، باید در آدرس tehran.restaurant.com اطلاعات را در اختیارشان بگذارید.
ساب فولدر چیست؟
ساب فولدر (Subfolder) به دایرکتوری یا پوشهای در داخل یک وبسایت اشاره دارد که به عنوان زیرمجموعهای از دایرکتوری اصلی (ریشه) وبسایت عمل میکند. ساب فولدرها معمولا برای سازماندهی محتوا و صفحات وب استفاده میشوند و میتوانند به بهبود ساختار URL و SEO (بهینهسازی موتور جستجو) کمک کنند. آدرس ساب فولدرها، درست مانند آدرسی که در حافظه کامپیوتر میبینید، چیزی شبیه به این است:
https://www.example.com/widgets/green-widgets/big-green-widget
در وردپرس و سایر وبسایتهایی که بر بستر PHP ساخته میشوند، این ساب دایرکتوریها مجازی هستند. بنابراین روی سرور نیستند که بتوانید با یک برنامه FTP به آنها دسترسی داشته باشید و فولدرها را ببینید.
تفاوت ساب دامین و پوشه
تفاوت اصلی زیردامنه و ساب فولدر را میتوان به این شکل بیان کرد. Subdomainها میتوانند برای جداسازی محتوای مختلف در یک دامنه اصلی استفاده شوند. به عنوان مثال، یک شرکت ممکن است از یک ساب دامین برای وب سایت خود، از یک ساب دامین دیگر برای فروشگاه اینترنتی خود و از یک Subdomain دیگر برای بخش پشتیبانی خود استفاده کند.
همجنین بخوانید: بهترین فونت های مناسب برای طراحی وب
از سوی دیگر، ساب فولدرها را میتوان برای سازماندهی محتوای یک دامنه اصلی به کار برد. به عنوان مثال، یک شرکت ممکن است از یک ساب فولدر برای قرار دادن اخبار خود، از یک ساب فولدر دیگر برای قرار دادن محصولات خود و از یک ساب فولدر دیگر برای قرار دادن مقالات خود استفاده کند.
ساب دایرکتوری چیست؟
ساب دایرکتوری (Subdirectory) به یک دایرکتوری یا پوشهای درون یک دایرکتوری دیگر اشاره دارد. در زمینه وبسایتها، ساب دایرکتوریها معمولا به عنوان زیرمجموعهای از دایرکتوری اصلی (ریشه) وبسایت عمل میکنند و برای سازماندهی محتوا و فایلها استفاده میشوند.
تفاوت ساب دامین و ساب دایرکتوری
ساب دامین و ساب دایرکتوری دو روش مختلف برای سازماندهی محتوا در وبسایتها هستند. ساب دامین، مانند blog.example.com، یک زیرمجموعه مستقل از دامنه اصلی به شمار میآید و میتواند محتوای متفاوتی داشته باشد، در حالی که ساب دایرکتوری، مانند example.com/blog، بخشی از دامنه اصلی است و معمولا به محتوای مشابه وابسته است.
ساب دامینها به عنوان وبسایتهای جداگانه توسط موتورهای جستجو شناسایی میشوند و ممکن است نیاز به تلاشهای جداگانه برای بهینهسازی SEO داشته باشند، در حالی که ساب دایرکتوریها از اعتبار دامنه اصلی بهرهمند میشوند و میتوانند به تقویت SEO کمک کنند. انتخاب بین این دو بستگی به نیازهای خاص، ساختار وبسایت و اهداف SEO دارد.
نحوه ساخت ساب دامین
اگر وب مستر هستید، میتوانید به راحتی در رجیستر دامنه یا اکانت هاستینگ وردپرس خود یک ساب دامین بسازید. البته فرایند ساخت زیردامنه به این بستگی دارد که از سوی کدام تامینکننده هاست خود را خریداری کرده باشید. در صورتی که در هریک از مراحل کار به مشکل برخوردید، با تامینکننده خود تماس بگیرید. یکی از روشهای ایجاد Subdomain، استفاده از cPanel است که در ادامه مراحل آن را توضیح میدهیم.
1. نحوه ایجاد ساب دامین در سی پنل
قبل از اینکه وردپرس را برای ساب دامین نصب کنید، ابتدا باید ساب دامنه اصلی را با استفاده از داشبورد هاستینگ خود ایجاد کنید. برای انجام این کار از طریق cPanel، به قسمت ابزارهای Subdomains در بخش Domains بروید.
در صفحه بعد، در باکس Subdomain وارد ساب دامنه موردنظر خود شوید و با استفاده از منوی کشویی Domain، صفحه مادر را انتخاب کنید.
نیازی نیست بعد از Subdomain نقطه بگذارید و کافیست متنی که میخواهید نمایش داده شود را تایپ کنید. سپس روی Create کلیک کنید.
2. ساب دامین در ورد پرس
وردپرس را برای همان زیردامنه نصب کنید.
بعد از ایجاد زیردامنه، میتوانید از Auto-installer هاست خود برای نصب وردپرس برای همان ساب دامنه استفاده کنید.
بعد از نصب وردپرس، میتوانید درست مانند هر دامنه دیگری زیردامنه جدید را انتخاب کنید.
از اینجا به بعد، همه چیز درست مانند مراحل نصب وردپرس برای دامین مادر خواهد بود.
تاثیر ساب دامین بر سئو
یکی دیگر از نکات مهم استفاده از زیردامنهها، نقش مهم آنها در سئو سایت است. Subdomain رسما سایت را «تقسیم» میکند؛ به همین دلیل برخی کاربران نگران میشوند که موتورهای جستجو درک نکنند که اتوریتی دامنه مادر مربوط به زیردامنه نیز میشود.
به گفته جان مولر، گوگل میتواند این نکات را متوجه شود و ایجاد زیردامنه یا ساب فولدر، تاثیری بر روی سئو سایت نخواهد داشت. به گفته برخی متخصصان SEO، این احتمال وجود دارد که زیردامنه، اتوریتی کامل دامین مادر را دریافت نکند و همین امر، اثر منفی روی رنکینگ محتوای زیردامنه داشته باشد. البته گوگل اظهار داشته است که چنین مشکلی وجود ندارد، اما بسیاری از افراد ترجیح میدهند برای جلوگیری از این اثر مخرب، از ساب فولدرها استفاده کنند.
با تمام این اوصاف، یکی از مهمترین اقداماتی که باید برای سئو سایتتان انجام بدهید این است که هر زیردامنه را به گوگل سرچ کنسول خود متصل کنید تا برای هر کدام، گزارشهای مخصوص آن را دریافت نمایید. بسته به نحوه استفاده شما از زیردامنهها، ممکن است این اقدام نتیجه مثبت یا منفی برای شما داشته باشد.
با رعایت این نکته، ساب دامینها (Subdomains) میتوانند تاثیرات مختلفی بر سئو (SEO) داشته باشند و کاربرد ساب دامین در سئو نیز حائز اهمیت است. در اینجا به برخی از این تاثیرات و نکات مهم اشاره میکنیم:
1. جدا بودن اعتبار دامنه
ساب دامینها به عنوان وبسایتهای جداگانه در نظر گرفته میشوند. این بدان معناست که اعتبار و قدرت دامنه (Domain Authority) ساب دامینها، مستقل از دامنه اصلی است. بنابراین، اگر ساب دامین شما به خوبی بهینهسازی شده و محتوای باکیفیتی داشته باشد، میتواند اعتبار خود را به دست آورد، اما این اعتبار به دامنه اصلی منتقل نمیشود.
2. محتوای خاص و هدفمند
اگر ساب دامین شما محتوای خاص و هدفمندی را ارائه دهد، ممکن است بتواند ترافیک بیشتری را جذب کند. به عنوان مثال، ایجاد یک ساب دامین برای وبلاگ یا فروشگاه آنلاین میتواند به شما کمک کند تا مخاطبان خاصی را هدف قرار دهید.
3. کلمات کلیدی و بهین سازی
استفاده از کلمات کلیدی در نام ساب دامین میتواند به بهبود سئو کمک کند. به عنوان مثال، اگر ساب دامین شما مرتبط با موضوع خاصی باشد، ممکن است در نتایج جستجو بهتر دیده شود.
4. لینک سازی داخلی
لینکسازی بین دامنه اصلی و ساب دامینها میتواند تاثیر مثبتی بر سئو داشته باشد، اما باید به صورت هوشمندانه انجام شود. لینکهای ورودی از دامنه اصلی به ساب دامین ممکن است به افزایش اعتبار ساب دامین کمک کنند.
5. تجزیه و تحلیل و پیگیری
مدیریت ساب دامینها ممکن است نیاز به تجزیه و تحلیل جداگانهای داشته باشد. ابزارهای تحلیلی مانند Google Analytics باید برای هر ساب دامین تنظیم شوند تا بتوانید عملکرد آن را پیگیری کنید.
6. تاثیر بر تجربه کاربری
اگر ساب دامین شما تجربه کاربری مناسبی ارائه ندهد یا بارگذاری آن کند باشد، ممکن است این موضوع بر رتبهبندی شما تاثیر منفی بگذارد. سرعت بارگذاری و طراحی مناسب ساب دامین نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
انتقال سئو از دامنه به ساب دامین
انتقال سئو از یک دامنه به سابدامین میتواند چالشهایی داشته باشد، اما با رعایت نکات و استراتژیهای مناسب، میتوان این انتقال را به بهترین شکل ممکن انجام داد. در ادامه به برخی از نکات کلیدی برای انتقال سئو از دامنه به سابدامین اشاره میکنیم:
- استفاده از ریدایرکت 301: اگر محتوای موجود در دامنه اصلی به سابدامین منتقل میشود، استفاده از ریدایرکت 301 برای صفحات مهم میتواند به حفظ اعتبار سئو کمک کند. این نوع ریدایرکت به موتورهای جستجو اعلام میکند که صفحه قدیمی به طور دائمی به آدرس جدید منتقل شده است.
- بهروزرسانی نقشه سایت (Sitemap): نقشه سایت خود را بهروزرسانی کنید و آدرسهای جدید سابدامین را در آن قرار دهید. این کار به موتورهای جستجو کمک میکند تا سریعتر با تغییرات آشنا شوند.
- اطلاعرسانی به موتورهای جستجو: از ابزارهای وب مستر (مانند Google Search Console) برای اطلاعرسانی در مورد تغییرات استفاده کنید. این ابزارها به شما امکان میدهند تا سابدامین جدید را ثبت کنید و مشکلات احتمالی را شناسایی کنید.
- تولید محتوای با کیفیت: تولید محتوا جدید و با کیفیت در سابدامین ایجاد کنید. این کار میتواند به جذب ترافیک و اعتبار بیشتر کمک کند.
- بررسی لینکهای داخلی و خارجی: لینکهای داخلی و خارجی را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که به سابدامین جدید اشاره میکنند. این کار به حفظ اعتبار سئو کمک خواهد کرد.
- مانیتورینگ و تجزیه و تحلیل: پس از انتقال، عملکرد سابدامین را به دقت زیر نظر داشته باشید. از ابزارهای تحلیلی برای بررسی ترافیک، رتبهبندی کلمات کلیدی و سایر معیارهای مهم استفاده کنید.
- صبر و زمان: انتقال سئو ممکن است زمان ببرد. صبور باشید و تغییرات را به تدریج مشاهده کنید.
ساب دامین برای زبان دوم سایت
برای داشتن سایت چندزبانه یکی از روشهای استاندارد، استفاده از سابدامین (Subdomain) برای هر زبان است. مثلا:
- سایت اصلی (فارسی): com
- نسخه انگلیسی: example.com
- نسخه عربی: example.com
- نسخه ترکی: example.com
مراحل کلی راهاندازی سابدامین برای زبان دوم سایت
در ادامه مراحل ایجاد ساب دامین برای زبان دوم در سایت را مرور میکنیم.
1. ایجاد ساب دامین در هاست یا سرور
در پنل هاست (cPanel, DirectAdmin یا غیره) بخشی به نام Subdomains وجود دارد.
یک سابدامین مثل en.example.com بسازید و مسیر پوشه (Document Root) آن را مشخص کنید.
2. اتصال به سیستم مدیریت محتوا (CMS)
اگر از وردپرس استفاده میکنید، افزونههایی مثل WPML یا Polylang میتوانند نسخه چندزبانه با سابدامین ایجاد کنند.
در تنظیمات این افزونهها میتوانید مشخص کنید که هر زبان روی یک سابدامین باشد.
3. تنظیم DNS (در صورت نیاز)
در DNS Zone باید رکورد A یا CNAME برای en.example.com به سرور اصلی اشاره کند.
4. مدیریت محتوا
میتوانید محتوای هر زبان را جداگانه در همان CMS یا حتی در نصب مجزای وردپرس/سایت دیگر روی سابدامین داشته باشید.
5. SEO و بهترین روش ها
حتما از تگ hreflang در صفحات برای معرفی زبان و منطقه به گوگل استفاده کنید. همچنین بهتر است نسخههای زبانهای مختلف ساختار محتوایی مشابه داشته باشند.
استفاده از ساب دامین برای فروشگاه
استفاده از ساب دامین برای فروشگاه یک راهکار حرفهای و متداول است که به شما امکان میدهد بخش فروش آنلاین را به صورت مجزا از سایت اصلی مدیریت کنید. در این روش، فروشگاه بر روی نشانیای مانند shop.example.com راهاندازی میشود و میتواند حتی بر بستر یک سیستم مدیریت محتوای مستقل (مانند ووکامرس، پرستاشاپ یا مجنتو) اجرا گردد.
این جداسازی علاوه بر سهولت در مدیریت و افزایش امنیت، امکان میزبانی فروشگاه بر روی سرور متفاوت و بهینهسازی اختصاصی برای موتورهای جستجو را فراهم میسازد. همچنین در صورت چندزبانه بودن، میتوان برای هر زبان سابدامین جداگانه تعریف کرد تا ساختار سایت حرفهایتر و تجربه کاربری مطلوبتری ارائه شود.
مزایا و معایب زیر دامنه ها
در انتها بیایید نگاهی به مزایا و معایب زیردامنهها داشته باشیم. در نهایت تصمیم با خود شما خواهد بود که از این ابزار استفاده کنید یا خیر.
مزایای استفاده از ساب دامین
- با استفاده از زیردامنههای مناسب، میتوانید تجربه کاربری مطلوب و متفاوتی برای بازدیدکنندگان خود ارائه بدهید. بهینه سازی تجربه کاربری به جای چپاندن کل محتوا داخل یک طرح اولیه، به کاربر اجازه میدهد تا از قسمت موردنظر خود در سایت شما بازدید کند و سردرگم نشود.
- اگر محتوای شما تنوع بالایی داشته باشد، جداسازی هر قسمت داخل یک Subdomain جداگانه میتواند کمک شایانی به مدیریت نماید.
- در صورت نیاز، میتوانید هریک از زیردامنهها را به یک هاستینگ کاملا مجزا متصل کنید. این امر در برخی مواقع کاربردی خواهد بود.
معایب استفاده از ساب دامین
- هر ساب دامین به نوعی سایت جداگانهای به حساب میآید؛ بنابراین کل سیستم کاری شما پیچیدهتر خواهد شد. مثلا شاید بخواهید دو وردپرس جداگانه را مدیریت کنید. در این سناریو، بایستی برای هر دامین یک وریفای در گوگل سرچ کنسول انجام بدهید.
- برخی متخصصان سئو همچنان بر این باورند که استفاده از ساب دامین، باعث میشود اتوریتی از صفحه مادر به باقی زیردامنهها منتقل نشود و از این رو، ساب دایرکتوریها را پیشنهاد میدهند.
کلام آخر
ساب دامینها ابزارهای قدرتمندی هستند که میتوانند به شما کمک کنند تا محتوای خود را سازماندهی کنید و سئو سایت خود را بهبود ببخشید. اگر به دنبال راههایی برای سازماندهی محتوای خود هستید، ساب دامینها میتوانند گزینه مناسبی برای شما باشند. به عنوان مثال، اگر یک سایت شرکتی دارید، میتوانید از Subdomain برای جداسازی بخشهای مختلف سایت خود مانند وب سایت، فروشگاه اینترنتی و بخش پشتیبانی استفاده کنید.
در نهایت، انتخاب اینکه از Subdomain استفاده کنید یا نه، به نیازهای خاص شما بستگی دارد. اگر به دنبال راههایی برای سازماندهی محتوای خود و بهبود سئو سایت خود هستید، Subdomainها میتوانند گزینه مناسبی برای شما باشند.
سوالات متداول
تعداد مجاز ساخت زیر دامنه چندتاست؟
هیچ محدودیتی برای ساخت زیر دامنه وجود ندارد. شما می توانید به تعداد دلخواه زیر دامنه برای دامنه اصلی خود ایجاد کنید. البته، برخی از شرکت های میزبانی وب ممکن است محدودیت هایی برای تعداد زیر دامنه های قابل ایجاد برای هر حساب کاربری داشته باشند. این محدودیت ها معمولا برای جلوگیری از سوء استفاده از زیر دامنه ها اعمال می شوند.
چرا ساب دامین ایجاد کنیم؟
ساب دامین ها می توانند برای اهداف مختلفی استفاده شوند که از جمله آنها می توان به سازماندهی محتوا، بهبود سئو و اهداف امنیتی اشاره کرد.
آیا ساب دامین دامنه جدا محسوب می شود؟
خیر، ساب دامین دامنه جدا محسوب نمی شود، اما موتورهای جستجو آن را تقریبا مثل یک سایت مستقل در نظر می گیرند.
